Түр орлон гүйцэтгэгчээр амь зогоож аргалж ирсэн төрийн албаны дунд шатны ажил нэгэнт уналтанд орж, улраад эхэлжээ. Зөвхөн Хөдөлмөр халамжийн үйлчилгээний ерөнхий газарт 2020-2024 оны 4 жилийн хугацаанд л гэхэд Т.Бадрахбаяр, Л.Дашдэмбэрэл, М.Батмагнай, З.Энхболд нарын 4 даргыг түр орлон гүйцэтгэгчээр томилон ажиллуулсаны үр дүнд хөдөлмөр халамжийн байгууллага улам доройтож, сэхээнд оржээ.

Хамгийн сүүлд л гэхэд 2023 оны 12 дугаар сард түр томилогдсон ажлын туршлагагүй салбараа одоог хүртэл ойлгоогүй З.Энхболд гэгчийг Монгол улсын сайд, Засгийн газрын хэрэг эрхлэх газрын дарга Д.Амарбаясгалан 2023 оны 03.17-ны өдрийн ХЭГ/595 дугаар бүхий албан бичиг бүхий чиглэлийг төрийн байгууллагад өгч шүүр ажиллагааг хэрэгжүүлэхийг даалгасан байхад үл тоож Төрийн албаны тухай хуульд тавигдсан шаардлагыг хангаагүй, Ерөнхий болон тусгай шалгалт өгөөгүй, АТГ-аар хувийн ашиг сонирхлын урьдчилсан мэдүүлэг хянуулаагүй, ашиг сонирхлын зөрчилтэй гэж тогтоогдсон чадваргүй дараах нөхдүүдийг хүчээр шахуу томилсон байдаг.

Ингэхдээ Н.Даваадоржийг Нийгмийн халамжийн бодлого хэрэгжилтийн газрын даргын албан үүргийг түр орлон гүйцэтгэгчээр, Ц.Баярмагнайг Гадаад харилцаа сургалт төсөл хөтөлбөрийн хэлтсийн даргын албан үүргийг түр орлон гүйцэтгэгчээр, А.Хандмааг Санхүү хөрөнгө оруулалт хариуцсан ахлах мэргэжилтэн (Ерөнхий нягтлан бодогч)-ийн албан үүргийг түр орлон гүйцэтгэгчээр8 Н.Энхбатыг Хууль эрх зүйн асуудал хариуцсан ахлах мэргэжилтний албан үүргийг түр орлон гүйцэтгэгчээр, Цогтыг гэрээт хуульчаар (Хөдөлмөр эрхлэлтийг дэмжих сангаас цалинжуулдаг, ХЭДТ хуулиар бусдыг цалинжуулахыг хориглодог, хууль зөрчсөн), Э.Уянгыг даргын туслах, тушаал шийдвэр хариуцсан мэргэжилтний албан үүргийг түр орлон гүйцэтгэгчээр, М.Дэлгэрэхийг Гадаадаас ажиллах хүч, мэргэжилтэн авах хэлтсийн даргын албан үүргийг түр орлон гүйцэтгэгчээр тус тус томилж төрийн дунд шатны ажлыг улам дордуулсан байна.

Хамгийн том дарга З.Энхболд нь л гэхэд хаа хаанаа нүүргүй болсон ч, салбарын сайдынхаа суганд хавчуулагдсан байдалтай, сандал ширээтэйгээ зууралдсаар л яваа гэх.

Саяхан л гэхэд тус агентлагийн бүтцийг өөрийн "дотно" мэргэжилтэнтэйгээ хамтран зохиож, холбогдох хууль тогтоомжийг зөрчиж, салбарын сайдаараа батлуулж авсанаа бах тав болгон ярьж сууна.

Тус мэргэжилтэнтэй нь муудалцсан албан хаагчыг дарамталж, дүүрэг рүү төрийн албаны тухай хууль зөрчиж хугацаагүйгээр томилсон нь төрийн албаны наад захын ёс зүйгүй, мерит зарчмыг мэддэггүй, эрээ цээрээ алдсан ичгүүргүй дарга нарын жишээ юм.

Хууль бус ажил хийхийг төрийн албан хаагч нараас шаардаж, хууль бус ажил хийхгүй гэсэн албан хаагчийг ажлаа хийж чадахгүй бол ажлаа өг гэж дарамталсаар ил цагаандаа гарчээ.

Энэ мэт хууль бус, ёс зүйгүй ичгүүр сонжуургүй байдлаас нь болж тухайн байгууллагын хамт олон З.Энхболдыг хүлээн зөвшөөрөхгүй байгаа юм.

Хөдөлмөр халамжийн ерөнхий газрын даргын албан үүргийг түр орлон гүйцэтгэгч Т.Бадрахбаяр нь төрийн албанаас зарласан агентлагийн даргын албан тушаалын шалгалтанд орж тэнцсэн байхад нь салбарын сайд Х.Булгантуяа шалгалтыг цуцлуулж, З.Энхболдынхоо ажлын байрыг бэлдэх зорилгоор дахин ажлын байр зарлаж шалгалтанд оруулсан боловч З.Энхболд нь 60.04 оноо авч бас л тэнцэхгүй хүн гэдгээ дахин батлуулж салбарын сайдаа шар махтай нь хатааж байгаа бололтой.

Энэ мэт төрийн албаны наад захын ёс зүйгүй, чадваргүй, нэр хүндгүй, шалгалтандаа тэнцдэггүй, шаардлага хангадаггүй З.Энхболд гэгчийг “Хөдөлмөр халамжийн үйлчилгээний ерөнхий газар”-ын даргын түр орлон гүйцэтгэгчийн ажлаас нь даруй чөлөөлж, ХХҮЕГ-ын даргын албан тушаалд дахин томилохгүй байхыг ХНХ-ын сайд Х.Булгантуяа танд анхааруулж байна.

2020 оны УИХ-ын сонгуулийн МАН-ын мөрийн хөтөлбөрт танил тал тохой татах, ялгаварлахгүй байх, шатлан дэвшүүлэх (мерит) зармын тухай ингэж АМЛАЛТ өгч байжээ.

3.3.2. Төрийн албан хаагч ажил үүргээ гүйцэтгэхдээ танил талдаа давуу тал олгохгүй байх, явцуу сонирхол, намын харьяаллаар иргэдэд ялгавартай хандахгүй байх зарчмыг бүрэн хэвшүүлнэ..

3.3.7. Төрийн жинхэнэ албан хаагч сонгуулийн үр дүнгээс үл хамааран чадахуйн болон шатлан дэвших зарчмын дагуу төрийн албанд тогтвортой ажиллах нөхцөлийг бодитоор хэрэгжүүлнэ.

Гэвч энэ амлалт хэрэгжихгүй байгааг бид дээрх жишээнээс бодитой харж болохоор байна.

Тиймээс цаашдаа хүнлэг байдал, ёс зүй, мерит зарчим шаардагддаг хөдөлмөр халамжийн эмзэг гэмээр төрийн үйлчилгээнд, салбартаа олон жил ажилласан чадвартай албан хаагч нараа томилж ажиллуулах тал дээр хичээнгүйлэн анхаарахыг Монгол Улсын ЗГХЭГ-ын дарга Д.Амарбаясгалан танд уламжилья.

Д.Галт

Sanuulga.mn