Монголын төр авлига, ардчилал, хэвлэлийн эрх чөлөө, амьдралын чанарын индексээр ухарсан. Олон улсад үүнийг нь дүгнэдэг, үндэслэлийг нь хэмждэг зарчмаар дүгнэж хэмжээд зарласан нь харамсмаар. Өм цөм ухарсан.
Монголд байгаа авлигын гол эх сурвалж бол эрх мэдэл, албан тушаалыг дагасан сүлжээ.
Сонгодог жишээ нь, нүүрсний хулгайг тойрч шамшигдсан 44 их наяд төгрөгийн хэрэг.
Эрх баригч намын дарга тэмцэвч, үнэндээ заримдаа хүчин мөхөсдөж байгааг бид харсаар байна. Төрийн өмчит компанийг цөөлөх бодлого бүхий хууль санаачлаад баталж чадахгүй энэ парламент өндөрлөж байна.
Хууль зүйн байнгын хорооны дарга Дамдины Цогтбаатар гишүүн үүнд жулдаж, бяд хүрэхгүй байна. Төрийн өмч дэх эрх ашиг ийм том байна гээд гонгинож байна шүү дээ. Ядахад, өнгөрөгч найман жилд сөрөг хүчин бядтай байж чадсангүй, цөөдөж, жулдлаа.
Харин, энэ он жилүүдэд парламентын нэгж гишүүний хувиар Бөхчулууны Пүрэвдорж гэдэг хүн тамтгаа тасартал үгээ хэлж, тэмцэж, индэр эзэгнэсэн гэхэд огтоос хилс болохгүй.
МАН-ын эзэгнэлийн найман жилийн дараах сонгууль 20 хоногийн дараа болох гэж байна. Хүчнүүдийн харьцаа ойролцоо байж мэдэхээр төлөв, сонгогчдын шинж, үзэл санааны өөрчлөлтөөс ажиглагдаад байгаа юм.
Үүнээс үүтгэгдэж байгаа үндэслэл нь хамтарсан засаг, хамтарч төрөө барих явдал болох нь тодорхой байна. Дангаар эзэгнэсний гор олон талаар гарч байгаа. МАН ч үүнийгээ ухамсарлаж байгаа байх.
Бөхчулууны Пүрэвдоржийн зарчмын тэмцэл, эх оронч үйлдлүүд бол гагцхүү шударга ёсны төлөө байгаа юм. Энийг нь ард түмэн бүрэн гүйцэд ойлгож. Тийм ч учраас төрд нүүрлэсэн, авлига, хулгай, нийгмийн аливаа гажуудалд цэг тавьж чадах хүнээр түүнийг нэрлэж байгаа юм.
Иргэд гишүүн Бөхчулууны Пүрэвдоржийг Хууль зүйн сайд болгомоор байна, шударга ёс тогтоомоор байна гэж ил цагаан хэлж байна. Баруун зүүнгүй хэлээд байх. Нэн ялангуяа, зүүн чигийн аймагт ихээхэн яригдаж байгаа юм билээ. Мөн говьд, эдгээр аймгийнхан нүүрс, бусад хулгайн замын нэрвэгдэлд ихээхэн байгаа учраас ингэж хэлээд байх шиг байна. Ингэх ч үндэстэй.
Нээрээ ч, Б.Пүрэвдорж шударга үнэний төлөөх тэмцлээ арван зургаан онд гишүүн болоод л, Миеэгомбын Энхболдод хатуу үг хэлэн эхэлж байсан. Энэ эрчээ алдалгүй явж ирлээ. Тиймээс сонгуулийн дараах шинэ засагт түүнийг ХЗДХ-ийн сайдаар томилбол нүүрсний хулгайн хэргийг илрүүлээд, нууц эздийг нь ил болгоод, шорон гянданд хорихыг нь хориод, татвар төлөгчдийн мөнгийг буцааж төрд оруулаад ирж чадах л хүн дээ.
Мөн нөгөө талд И Монголиа гэдэг системийг хөгжүүлж, Монголын авлига, хүнд суртлыг таягдаж байгаа хүн бол Ням-Осорын Учрал сайд. Төр ухаалаг байх, иргэнийхээ төлөө, үйлчилгээг зориулахын учрыг чухам энэ залуу сайд л олгож чадлаа. Илүү боловсронгуй болгох арга механизмуудыг үргэлж ярьж, идэвхийлж байна.
Машины бичиг баримт солих, арвангуравдугаар маягт, эмчилгээ, шинжилгээний түүхээс эхлээд маш олон зүйлийг ухаалаг, дижиталд энэ сайд хийж дэвшүүлж чадлаа. Энэ хэрээр авлига, хүнд суртал, зардлын асуудлыг шийдэж, нийгэмд үнэлж баршгүй хувь нэмэр оруулж байна.
Н.Учрал шиг ухаалаг шийдлийн, Б.Пүрэвдорж шиг шударгын илд болсон сайдуудтай болоосой, ирэх сонгуулийн дараах засаг...
Т.ГАРЬД
АМЛАЛТ.МН