Монгол, БНХАУ-ын тээврийн салбарын хамтын ажиллагааг өргөжүүлэхээр тохирлоо
Энэ мэдээ хуучирсан буюу 2022/11/25-нд нийтлэгдсэн мэдээ болно.
Ангилал
ЗГ-ын гишүүд УИХ-ын гишүүд
Огноо
Унших
5 минут 54 секунд
Монгол, БНХАУ-ын тээврийн салбарын хамтын ажиллагааг өргөжүүлэхээр тохирлоо
Нийтлэсэн огноо:

Монгол, БНХАУ-ын тээврийн салбарын хамтын ажиллагааг өргөжүүлэхээр тохирлоо

Зам, тээврийн хөгжлийн сайд С.Бямбацогт энэ сарын 23-ны өдөр БНХАУ-ын Тээврийн сайд Ли Шяопэнтэй цахим уулзалт хийж, хоёр улсын тээврийн салбарын хамтын ажиллагааг өргөжүүлэхэд авах арга хэмжээний талаар санал солилцлоо.

Уулзалтын эхэнд БНХАУ-ын Тээврийн сайд Ли Шяопэн Зам, тээврийн хөгжлийн сайд С.Бямбацогтыг сайдаар томилогдсонд баяр хүргэж, цаашдаа хоёр улсын тээврийн харилцааг өргөжүүлэхэд хамтран ажиллахаар болсонд талархаж буйгаа илэрхийлэв.

Сайд С.Бямбацогт хоёр улсын тээврийн салбарын хамтын ажиллагааг гүнзгийрүүлж, томоохон олон ажлыг хамтран хэрэгжүүлэхэд идэвхтэй хамтран ажиллахаа хэллээ.

Автотээврийн чиглэлээр Замын-Үүд-Эрээн авто замын боомтоор нэвтрэх ачааны хэмжээг нэмэгдүүлэх хүрээнд хоёр талаас хийж буй хилийн шугам дээрх талбайн өргөтгөлийн ажил дуусаж байгаатай холбогдуулан тээвэр зохион байгуулалтыг сайжруулах шаардлагатай байна. Мөн чингэлэг солилцоог нэмэгдүүлж, задгай тээвэр явуулахад БНХАУ-ын Тээврийн яам болон Элчин сайдын яаманд санал хүргүүлсэн тул анхаарч ажиллахыг хүслээ.

Мөн “Монгол-Орос-Хятад гурван улсын хооронд эдийн засгийн коридор байгуулах тухай хөтөлбөр", “Азийн авто замын сүлжээгээр олон улсын автотээвэрлэлт гүйцэтгэх тухай Засгийн газар хоорондын хэлэлцээр”-т туссан тээврийн хоёр дахь маршрут болох Азийн авто замын сүлжээний АН-4 чиглэлийн авто замын бүтээн байгуулалтын ажил дууссантай холбоотой АН-4 чиглэлийн авто замын тээврийг эхлүүлэх шаардлагатай байна.

Агаарын тээврийн хамтын ажиллагааны тухайд Монгол Улс ОХУ-тай 10 агаарын хаалгаар, БНХАУ-тай зургаан агаарын хаалгаар холбогдож байна. Монгол Улс нь БНХАУ-тай 2009 оноос хойш агаарын хаалга шинээр нээгээгүй байгаа. Сүүлийн жилүүдэд манай улсын агаарын зайгаар дамжин өнгөрөх нислэгийн тоо өсөж, агаарын хаалганы ачаалал нэмэгдсэн.

Монгол Улс, БНХАУ хоорондын агаарын хаалганы тоог нэмэгдүүлэхээр Говь-Алтай аймаг, БНХАУ-ын Шинжаан Уйгурын өөртөө засах оронтой хиллэдэг хэсэгт агаарын шинэ хаалга нээхээр хоёр тал 2016 онд хэлэлцэн тохирч, хоёр улсын Иргэний нисэхийн удирдах байгууллага хооронд 2017 оны 08 дугаар сард байгуулсан “Хамтын ажиллагааны санамж бичиг”-ийн дагуу шинэ агаарын хаалга нээхтэй холбоотой тухайн агаарын хаалга байрлах бүсэд радио холбоо болон ажиглалтын хамрах хүрээг сайжруулах зорилгоор барилга байгууламж, дэд бүтэц, үндсэн нөөц дамжуулах байгууламж, үндсэн нөөц тэжээлийн систем бүхий агаарын навигацийн үйлчилгээний байгууламжийг шинээр барьж байгуулах ажлыг амжилттай гүйцэтгэж бэлтгэл ажлыг бүрэн хангаад байна.

Иймд БНХАУ-ын талаас дотоодын үйл ажиллагаагаа дуусгаж, шийдвэр гаргахыг хүлээж байгаа тул энэхүү ажлыг түргэвчлэхэд анхаарч дэмжлэг үзүүлнэ гэдэгт итгэлтэй байна.

Сүүлийн жилүүдэд Монгол Улсын шинэ төмөр замын бүтээн байгуулалтын ажил эрчимтэй явагдаж байна. Тэр дундаа Тавантолгой-Гашуунсухайт, Тавантолгой-Зүүнбаян, Зүүнбаян-Ханги чиглэлийн төмөр замуудын барилгын ажил дуусаж, аж ахуйн болон жигдрүүлэх тээвэрлэлтийг эхлүүлээд байна. БНХАУ-ын Гадаад хэргийн сайд Ван И энэ оны наймдугаар сард Монгол Улсад хийсэн айлчлалын үеэр хоёр улсын хооронд Гашуунсухайт-Ганцмод боомтын хилийн төмөр замыг холбох тухай харилцан ойлголцлын санамж бичиг байгуулсан бөгөөд энэхүү санамж бичгийг байгуулснаар 1955 оны “Монгол-Хятадын хилийн төмөр замын хэлэлцээр”-ийг шинэчлэн байгуулах эрх зүйн орчин бий болсон.

Иймд төмөр замын Гашуунсухайт-Ганцмод, Шивээхүрэн-Сэхээ, Бичигт-Зүүнхатавч боомтуудыг “Монгол, Хятадын хилийн төмөр замын хэлэлцээр”-т нэмж тусгах шаардлагатай байгаа тул 1955 оны “Монгол-Хятадын хилийн төмөр замын хэлэлцээр”-ийг цаг алдалгүй шинэчлэн байгуулах шаардлагатай байгаа.

Хоёрдугаарт, Зүүнбаян-Ханги чиглэлийн төмөр зам ашиглалтад орж байна. Энэ ондоо туршилтын галт тэрэг явуулах төлөвлөгөөтэй байгаа тул Ханги-Мандал төмөр замын боомтыг байгуулах ажлыг эхлүүлэх, тус боомтыг “Монгол-Хятадын хилийн боомт, тэдгээрийн дэглэмийн тухай Монгол Улсын Засгийн газар, БНХАУ-ын Засгийн газар хоорондын хэлэлцээр”, “Монгол-Хятадын хилийн төмөр замын хэлэлцээр”-т нэмж тусгах чиглэлээр хамтран ажиллах саналтай байна.

Гуравдугаарт, Монгол Улсын импортын ачааны тээвэрлэлтэд Тяньжин боомтоос гадна Лянь Юнган боомтыг зэрэгцүүлэн ашиглах, мөн Лянь Юнган боомтоос Эрээн боомт хүртэлх тээвэрлэлтийн төлөвлөгөөг нэмэгдүүлж, тогтвортой байлгах тал дээр анхаарах шаардлагатай.

Дөрөвдүгээрт, хилийн Замын-Үүд-Эрээн төмөр замын боомтын өргөн царигийн төмөр замаар солилцох галт тэрэгний тоог хоногт 20 болгон нэмэгдүүлэх, Хятадын тал Эрээн боомтын нарийн царигийн төмөр замаар ачаатай галт тэрэг хүлээн авч байх, Хилийн Шивээхүрэн-Сэхээ, Бичигт-Зүүнхатавч төмөр замын боомтын бүтээн байгуулалтыг эрчимжүүлэх саналтай байгаагаа илэрхийллээ.

БНХАУ-ын Тээврийн сайд Ли Шяопэн хэлэлцсэн асуудлуудад анхаарч, ажил хэрэг болгон тээврийн салбарын хамтын ажиллагааг өргөжүүлэн, хөгжүүлэхэд онцгой анхаарахаа хэлж, хоёр тал цаашид харилцан ашигтайгаар худалдаа, эдийн засгийн харилцааг нэмэгдүүлэхээр тогтлоо.

No description available.No description available.No description available.No description available.

No description available.

Б.Бат-Эрдэнэ: Монголд ирсэн жуулчдад НӨАТ-ыг 100 хувь буцаан олгоно
Б.Бат-Эрдэнэ: Монголд ирсэн жуулчдад НӨАТ-ыг 100 хувь буцаан олгоно
 
Аж ахуйн нэгжийн худалдан авсан нүүрсийг тусгай гарцаар нэвтрүүлэх ажлыг шуурхай зохион байгуулахыг үүрэг болголоо
Аж ахуйн нэгжийн худалдан авсан нүүрсийг тусгай гарцаар нэвтрүүлэх ажлыг шуурхай зохион байгуулахыг үүрэг болголоо
Энэ мэдээ хуучирсан буюу 2022/11/25-нд нийтлэгдсэн мэдээ болно.
 
 
Аж ахуйн нэгжийн худалдан авсан нүүрсийг тусгай гарцаар нэвтрүүлэх ажлыг шуурхай зохион байгуулахыг үүрэг болголоо

Аж ахуйн нэгжийн худалдан авсан нүүрсийг тусгай гарцаар нэвтрүүлэх ажлыг шуурхай зохион байгуулахыг үүрэг болголоо

УИХ-ын дэд дарга Х.Булгантуяа: “Эмэгтэй бизнес эрхлэгчдийн санхүүгийн код” хөтөлбөрт нэгдсэнээр санхүүгийн бүтээгдэхүүн, үйлчилгээний хүртээмж нэмэгдэнэ

УИХ-ын дэд дарга Х.Булгантуяа: “Эмэгтэй бизнес эрхлэгчдийн санхүүгийн код” хөтөлбөрт нэгдсэнээр санхүүгийн бүтээгдэхүүн, үйлчилгээний хүртээмж нэмэгдэнэ

“Эмэгтэй бизнес эрхлэгчдийн санхүүгийн код” хөтөлбөрийн нээлтийн арга хэмжээг УИХ-ын даргын ивээл доор зохион байгууллаа

“Эмэгтэй бизнес эрхлэгчдийн санхүүгийн код” хөтөлбөрийн нээлтийн арга хэмжээг УИХ-ын даргын ивээл доор зохион байгууллаа

2028 он хүртэл орон нутагт 24, нийслэлд 84 сургууль барих шаардлагатай хэмээн тодорхойлжээ

2028 он хүртэл орон нутагт 24, нийслэлд 84 сургууль барих шаардлагатай хэмээн тодорхойлжээ

УИХ-ын дарга Д.Амарбаясгалан: Монгол Улс Төв Азийн бүс нутагт “Эмэгтэй бизнес эрхлэгчдийн санхүүгийн код” хөтөлбөрт нэгдсэн анхдагч орнуудын нэг

УИХ-ын дарга Д.Амарбаясгалан: Монгол Улс Төв Азийн бүс нутагт “Эмэгтэй бизнес эрхлэгчдийн санхүүгийн код” хөтөлбөрт нэгдсэн анхдагч орнуудын нэг

Х.Нямбаатар: Хотын төвөөс нэг км зайд хоёрдогч түүхий эд авч, машины тос, масло солиод байх нь зохимжгүй

Х.Нямбаатар: Хотын төвөөс нэг км зайд хоёрдогч түүхий эд авч, машины тос, масло солиод байх нь зохимжгүй

Нийтийн эзэмшлийн зам талбайд эмх цэгцгүй байршсан скүүтер, цахилгаан дугуйг цэгцэлнэ

Нийтийн эзэмшлийн зам талбайд эмх цэгцгүй байршсан скүүтер, цахилгаан дугуйг цэгцэлнэ

Х.Нямбаатар: Тухайн оршин суугчдын хүсэлтийн дагуу Сэлбэ дэд төв орчимд нэмж газар чөлөөлөх санал авна

Х.Нямбаатар: Тухайн оршин суугчдын хүсэлтийн дагуу Сэлбэ дэд төв орчимд нэмж газар чөлөөлөх санал авна

Ж.Хатанбаатар нарыг менежментийн гэрээгээр ажиллуулах 73 дугаар тогтоолыг хүчингүй болгов

Ж.Хатанбаатар нарыг менежментийн гэрээгээр ажиллуулах 73 дугаар тогтоолыг хүчингүй болгов

Япон Улсын иргэн Асахифүжи Сүгиномори Сэйяаг Алтан гадас одонгоор шагналаа

Япон Улсын иргэн Асахифүжи Сүгиномори Сэйяаг Алтан гадас одонгоор шагналаа

Х.Нямбаатар: ӨВЛӨӨС ӨМНӨ 51 МЯНГАН АЙЛ ӨРХИЙГ ХИЙН БОЛОН ЦАХИЛГААН ХАЛААЛТ РУУ ШИЛЖҮҮЛЭХ СОРИЛТ БИДНИЙ ӨМНӨ ТУЛГАРЧ БАЙНА

Х.Нямбаатар: ӨВЛӨӨС ӨМНӨ 51 МЯНГАН АЙЛ ӨРХИЙГ ХИЙН БОЛОН ЦАХИЛГААН ХАЛААЛТ РУУ ШИЛЖҮҮЛЭХ СОРИЛТ БИДНИЙ ӨМНӨ ТУЛГАРЧ БАЙНА

УИХ-ЫН ГИШҮҮН Г.ЛУВСАНЖАМЦ “20 МИНУТЫН ХОТ ҮЗЭЛ БАРИМТЛАЛ”-ЫН ТӨСЛИЙГ ТАНИЛЦУУЛЛАА

УИХ-ЫН ГИШҮҮН Г.ЛУВСАНЖАМЦ “20 МИНУТЫН ХОТ ҮЗЭЛ БАРИМТЛАЛ”-ЫН ТӨСЛИЙГ ТАНИЛЦУУЛЛАА

УИХ-ын дэд дарга Х.Булгантуяа: Худалдаа, эдийн засаг, ногоон хөгжил гэсэн чиглэлээр цаашдын хамтын ажиллагаагаа гүнзгийрүүлэн хөгжүүлэх талаар санал солилцоно

УИХ-ын дэд дарга Х.Булгантуяа: Худалдаа, эдийн засаг, ногоон хөгжил гэсэн чиглэлээр цаашдын хамтын ажиллагаагаа гүнзгийрүүлэн хөгжүүлэх талаар санал солилцоно

НЗД-ын дэргэдэх “Уламжлалт анагаах ухааны Элэг судлалын клиник төв”-д их засвар хийж, шинэчилнэ

НЗД-ын дэргэдэх “Уламжлалт анагаах ухааны Элэг судлалын клиник төв”-д их засвар хийж, шинэчилнэ

Х.Нямбаатар: Явган хүний зам засвар, шинэчлэлтийн ажлыг ирэх долоо хоногт эхлүүлнэ

Х.Нямбаатар: Явган хүний зам засвар, шинэчлэлтийн ажлыг ирэх долоо хоногт эхлүүлнэ

Хууль бусаар ашиглаж байсан эмийн үйлдвэрийн барилгыг албадан чөлөөлж, нурааж эхэллээ

Хууль бусаар ашиглаж байсан эмийн үйлдвэрийн барилгыг албадан чөлөөлж, нурааж эхэллээ

Нийслэлийн ИТХ-ын Засаглал, эрх зүйн хороо “Улаанбаатар кабел кар” ОНӨТҮГ-ыг байгуулж, дүрмийг батлахыг дэмжлээ

Нийслэлийн ИТХ-ын Засаглал, эрх зүйн хороо “Улаанбаатар кабел кар” ОНӨТҮГ-ыг байгуулж, дүрмийг батлахыг дэмжлээ

Л.Оюун-Эрдэнэ: Хангайн бүсийг уламжлалт мал аж ахуйн төрөлжсөн, хот байгуулалтын дэд бүсээс гадна аялал жуулчлалын чиглэлээр хөгжүүлнэ

Л.Оюун-Эрдэнэ: Хангайн бүсийг уламжлалт мал аж ахуйн төрөлжсөн, хот байгуулалтын дэд бүсээс гадна аялал жуулчлалын чиглэлээр хөгжүүлнэ

Б.Энхбаяр гишүүн Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэд бус, АН-д хандаж Женког ярих ёстой

Б.Энхбаяр гишүүн Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэд бус, АН-д хандаж Женког ярих ёстой

Явган хүний зорчих хэсэгт зөвшөөрөлгүй байршуулсан нийт 52 ТҮЦ-ийг нүүлгэлээ

Явган хүний зорчих хэсэгт зөвшөөрөлгүй байршуулсан нийт 52 ТҮЦ-ийг нүүлгэлээ

УИХ-ын дарга Д.Амарбаясгалан: Олон удаа горимын санал гарган удаа дараа санал хураалгаж асуудлыг шийдвэрлэдэг байдлыг таслан зогсооно

УИХ-ын дарга Д.Амарбаясгалан: Олон удаа горимын санал гарган удаа дараа санал хураалгаж асуудлыг шийдвэрлэдэг байдлыг таслан зогсооно

Trafigura-ийн Монгол дахь “бодит үнэн”

Trafigura-ийн Монгол дахь “бодит үнэн”

Монгол Улсын Ерөнхий прокуророор Б.Жаргалсайханыг томилох Ерөнхийлөгчийн саналыг дэмжлээ

Монгол Улсын Ерөнхий прокуророор Б.Жаргалсайханыг томилох Ерөнхийлөгчийн саналыг дэмжлээ

Хүннү хотын төлөвлөлтийн үзэл баримтлалыг боловсруулах олон улсын нээлттэй уралдааныг зохион байгуулна

Хүннү хотын төлөвлөлтийн үзэл баримтлалыг боловсруулах олон улсын нээлттэй уралдааныг зохион байгуулна

ЗӨВЛӨЛИЙН ХУРЛААР ГЭР ХОРООЛЛЫН ӨРХӨД ЦАХИЛГААН ХАЛААГУУР БОЛОН ХИЙН ТҮЛШЭЭР АЖИЛЛАДАГ ТӨХӨӨРӨМЖ СУУРИЛУУЛАХ ТАЛААР ХЭЛЭЛЦЛЭЭ

ЗӨВЛӨЛИЙН ХУРЛААР ГЭР ХОРООЛЛЫН ӨРХӨД ЦАХИЛГААН ХАЛААГУУР БОЛОН ХИЙН ТҮЛШЭЭР АЖИЛЛАДАГ ТӨХӨӨРӨМЖ СУУРИЛУУЛАХ ТАЛААР ХЭЛЭЛЦЛЭЭ

АЧААЛАЛТАЙ УУЛЗВАРУУДЫГ ДАХИН ТӨЛӨВЛӨХ, ШИНЭЧЛЭХЭД ЖАЙКА ОЛОН УЛСЫН БАЙГУУЛЛАГАТАЙ ХАМТРАН АЖИЛЛАХ ТАЛААР САНАЛ СОЛИЛЦОВ

АЧААЛАЛТАЙ УУЛЗВАРУУДЫГ ДАХИН ТӨЛӨВЛӨХ, ШИНЭЧЛЭХЭД ЖАЙКА ОЛОН УЛСЫН БАЙГУУЛЛАГАТАЙ ХАМТРАН АЖИЛЛАХ ТАЛААР САНАЛ СОЛИЛЦОВ

ГЕГ-ийн дарга Р.Отгонжаргалын төрсөн эгч Замын-Үүдийн гаалийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгчөөр ажилладаг нь ашиг сонирхолын зөрчил мөн үү

ГЕГ-ийн дарга Р.Отгонжаргалын төрсөн эгч Замын-Үүдийн гаалийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгчөөр ажилладаг нь ашиг сонирхолын зөрчил мөн үү

СУРГУУЛЬ ОРЧИМД ЗАМ ТЭЭВРИЙН ОСЛЫГ БУУРУУЛАХ ЧИГЛЭЛЭЭР КОЙКА ОЛОН УЛСЫН БАЙГУУЛЛАГЫН ТӨЛӨӨЛӨГЧДИЙГ ХҮЛЭЭН АВЧ УУЛЗЛАА

СУРГУУЛЬ ОРЧИМД ЗАМ ТЭЭВРИЙН ОСЛЫГ БУУРУУЛАХ ЧИГЛЭЛЭЭР КОЙКА ОЛОН УЛСЫН БАЙГУУЛЛАГЫН ТӨЛӨӨЛӨГЧДИЙГ ХҮЛЭЭН АВЧ УУЛЗЛАА

Н.Учрал: “Төгрөг нуур” ордтой холбоотой татвар төлөхөөс зайлсхийх, мөнгө угаах, залилах, авлига, ашиг сонирхлын зөрчил үүсгэсэн байж болзошгүй асуудлыг шалгуулна

Н.Учрал: “Төгрөг нуур” ордтой холбоотой татвар төлөхөөс зайлсхийх, мөнгө угаах, залилах, авлига, ашиг сонирхлын зөрчил үүсгэсэн байж болзошгүй асуудлыг шалгуулна

Х.Нямбаатар: Жуулчдыг татах зорилгоор “UB food” фестивалийг жил бүрийн дөрөвдүгээр сард зохион байгуулна

Х.Нямбаатар: Жуулчдыг татах зорилгоор “UB food” фестивалийг жил бүрийн дөрөвдүгээр сард зохион байгуулна

Яармагийн гүүрийг Ажилчдын гудамжтай холбосон авто замыг дөрөвдүгээр сарын 11-ний 06:00 цагаас түр хааж, ус дамжуулах шугам хоолой татна

Яармагийн гүүрийг Ажилчдын гудамжтай холбосон авто замыг дөрөвдүгээр сарын 11-ний 06:00 цагаас түр хааж, ус дамжуулах шугам хоолой татна

Алтай Таванбогдын байгалийн цогцолборт газрын ажилтан, албан хаагчид “Хар Татар”-ын ойжуулалтын талбайг өргөтгөж 126 га-д бургас, чацаргана, улиас тарьж, ургуулжээ

Алтай Таванбогдын байгалийн цогцолборт газрын ажилтан, албан хаагчид “Хар Татар”-ын ойжуулалтын талбайг өргөтгөж 126 га-д бургас, чацаргана, улиас тарьж, ургуулжээ

С.Одонтуяа: Ус, цаг уурын 20 гаруй өртөөний барилга, 100 гаруй харуулын байрыг байгальд ээлтэй технологиор барина

С.Одонтуяа: Ус, цаг уурын 20 гаруй өртөөний барилга, 100 гаруй харуулын байрыг байгальд ээлтэй технологиор барина

Д.Оюунболд: Зөвшөөрөгдөх дээд хэмжээнээс хэтэрсэн тээврийн хэрэгслийн хөдөлгөөнийг түр зогсоосон

Д.Оюунболд: Зөвшөөрөгдөх дээд хэмжээнээс хэтэрсэн тээврийн хэрэгслийн хөдөлгөөнийг түр зогсоосон

Л.Алтангэрэл: Үерийн хамгаалалтын далангийн ажлыг бүрэн дууссаны дараа явган хүний зам, ногоон байгууламж зэрэг тохижилтыг хийнэ

Л.Алтангэрэл: Үерийн хамгаалалтын далангийн ажлыг бүрэн дууссаны дараа явган хүний зам, ногоон байгууламж зэрэг тохижилтыг хийнэ

“Ambassador” хотхон орчмын гурван байршилд зөвшөөрөлгүй барьсан хашаа хайсыг буулгаж, орц гарцыг нээлээ

“Ambassador” хотхон орчмын гурван байршилд зөвшөөрөлгүй барьсан хашаа хайсыг буулгаж, орц гарцыг нээлээ

Дүүжин замын тээврийн тулгуур баганыг байрлуулж байна

Дүүжин замын тээврийн тулгуур баганыг байрлуулж байна

Нээлттэй өгөгдлийн чиглэлээр ажиллаж буй олон системүүдийг нэгтгэнэ

Нээлттэй өгөгдлийн чиглэлээр ажиллаж буй олон системүүдийг нэгтгэнэ

Төв аймгийн бүх сум КИОСК-той, 10 сургууль Старлинктэй боллоо

Төв аймгийн бүх сум КИОСК-той, 10 сургууль Старлинктэй боллоо

IT компаниудад татварын болон татварын бус хөнгөлөлт үзүүлэх журмыг Засгийн газарт өргөн барихаар бэлтгэлээ

IT компаниудад татварын болон татварын бус хөнгөлөлт үзүүлэх журмыг Засгийн газарт өргөн барихаар бэлтгэлээ