Ардчилсан намын бүлэг аягүй тийм дорой байх юм аа. Одонгийн Цогтгэрэл ээ ажилла л даа. Овоо юм уу гэхээр, овоолсон бараа шиг л байх юм. Ардын намынхан нүүрсний хулгайгаа он дамнуулж, бага хурал, баадантай мөнгө, юухан хээхнээр баширлаад, ажин түжин болгож байгааг дагаад таг дуугүй болдог нь яаж байгаа юм.
Нэгдүгээр сарын нэгний өдөр, ард түмэн унтаж байсан ч Ардчилсан намын бүлгийн дарга та Сүхийн талбай дээр, шөнө үүрлэж ирээд “Нүүрсний хулгайчдаа гэсгээ” гэж самбар бариад, сэлпи хийчихсэн бол, зөв байх байлаа, зүй нь бол. Гэтэл таг.
Нохой засуулсан хүндээ янагийн үлгэрийг үзүүлэх лугаа адил Ардын намд юундаа налигнаад байгаа юм бэ дээ. Ардын намын дарга огцрох уу, олилцох уу дээрээ тулчихаад, нийгэм, хэвлэл мэдээлэл шахаад нүд цавчих завгүй байхад танай бүлэг түүнд жинхэнэ нэмэр болж байх ёстой бус уу. Түүнд нэмэр болохоосоо илүү, төрүүлсэн Ардчилсан нам, төр улсаараа соёрхсон Ардчилалд тусалж байх ёстой бус уу. Олхиотой бай л даа, Цогтгэрэл ээ.
Нэг л их Увсын ардчилсан намыг тойглосон хүн. Увс ямар улс юм уу, аятайхан байгаарай. Нутгархах тийм л дуртай юм бол, нүүрсчинээр зарлагдаад, нөгөө тийш, шударга тийш тэмүүлж байгаа Баагаагийн Баттөмөртэй хамжаад яв л даа. Бөхчулууны Пүрэвдорж яаж байгаа юм. “Хан төгөл” гэнэ үү, барилгын “сурталчилгаа”-нд тоглоод, Дамдинсүрэнгийн Өнөрболор, Ганзоригийн Тэмүүлэн хоёртой нялуураад, харц нь саамшаад сууж байдаг. Хотоор дүүрэн ярайсан бетонон ширэнгэ болсон шүү дээ, могой шургах зайгүй байгаа биз дээ, Өнөрболор бас хамжилцаа биз дээ.
Зүй нь Б.Пүрэвдорж Тэмүүлэнгээс эцгийн чинь ёс зүй, үйлдсэн асуудал чамд таагүй байна, энэ гишүүнээсээ татгалз, Өнөрболороо миний дүү, Ар зайсангийн зүүн арын зүйдэл гүйцээгүй балгасыг өөртэй чинь холбож ярих юм, дүү минь тэрийгээ нэг тайлбарлаач гэж яриад сууж байх ёстой шударга имижтэй улс төрч шүү дээ. Тэгэхэд яав даа, “Хан төгөл”-ийн буйдан дээр халбайж суух. Овоон шилдээ, Баатарын нуруундаа очоод тэгээд суу л даа, зуны цагаар.
Ажлаа хий, ам асуу наад шударга бусуудаасаа.
“Сентоза”-гаа цэцэглүүлээд сиймхийн дундаа баранд танцлаж явсан Салдангийн Одонтуяа минь дээ, дорвитой бай л даа. Дуугараад, ажиллаад байгаа чинь үнээн. Оч төдий байх юм. Асаад өг л дөө. Түүвэрлээд ч гэсэн судалгаа хий л дээ.Түм түмэн асуудал овоороостой байна шүү дээ, ард түмний чинь дунд.
Өчигдөр гэхэд машинд эх төрж байна, очоод уулз. Яав, юу болов, би яаж туслах вэ, дуугарах вэ гээд. Машинд төрж байна, гудманд ч төрж мэдэх нь шиг байна.
Ширнэнбаньдын Адьшаа зүйл бүрийн л явах. Хууль санаачилж л байгаа харагдах. Оноч байгаа ч юм уу даа. Хил гаалийг мэдэх хүн байна даа, нүүрсний асуудлыг хэрхэн явсаныг олчихоор хүн дээ. Сэрмээд л давхиад байх. Цагаан хадыг ч цангинатал дуугараад тайлбарлачих, язгуур мэдлэгтэй, яагаад гэвэл тэр хад түүнтэй холбогдож асан түүх зөндөө. Норовын Алтанхуяг мэднэ.
Н.Алтанхуяг ч гэсэндээ, том бай л даа. Тэр технологид таарахгүй хүдрийн овоолгоо ард түмэндээ ашиг шимийг нь өгүүл л дээ. Тэр Танан нэрт чинь Оюун Ерөнхийд өөш өгсөн юм уу, асуудлыг чинь үл тоож Засаг мэднээ гэж ход хол болоход, шударга гишүүд Баттөмөр нар УИХ-д босгоод л ирээ биз дээ. Түүнийхээ дүн үрийг эцэслэж шахаач дээ. Ажнай одоо тэгээд хулгай хийсэн нь үнэн болж таарах шиг боллоо шүү дээ.
Мөргөцөг туусан нь, утасны үзүүрт бяруу байжээн үлгэрээр, үнэнд гүйцэгдээд, төлбөр юмаа хийгээд ирсэн, энэ онд эцэслэхээр болсон юм байна лээ гээд барим тавим яриад байна шүү дээ. Гарч ирээд, цохих нь цохьчихсон юмаа, Хаян шиг дөчин цаасаар хулхидахгүй ээ, гүйцээж төлнө, эндээс эхлээд их шударга үйлсэд зүтгэнэ гээд үнэнээ хэл л дээ.
Төрсөн өдөртөө түм түмээр нь цацаад, улныхнаа үгүйсгэхийн туйлыг уран яруу харуулдаг “хүлэг” шүү дээ, өөрөө. Ажлаа хий та. Ажнай шиг бай, ажилдаа. Жамбын Батсуурь, Наянтайн Ганибал хоёр нам таг.
Шилийн Богд хавьд яваа юм болов уу даа. Сүхбаатарыг хөгжөөсөн нь үнэн байх, Шилийн Богд ч түшсэн байх. Шилийн Богдод шил нь бух болсон Ардын намынханыг гэсгээж хайрла гэж гялс залбирч ирчихээд, улсдаа зүтгэ.
Улныхныг борвиныхон болго л доо, Батсууриа, Ганибалаа. Цэвэгдоржийн Туваан гуай хаана яваа мэдэгдэхгүй.
Малчны хотонд хавирга чануулаад сууж байна уу. Тэгэхгүй ээ, Туваанаа, улсын шударга бустай зууралд, улсын болохгүй байгааг дөрвөн өндөр мэт “идэж” асуудлыг шийд. Тэвээрэг сайтай асман мэт үл яв. Том бай. Гарьдхүүгийн Баярсайханы менежер хийж байсан шигээ толгойгоо ажиллуул. Том ч толгойтой, толгой нь хоосонгүй.
Баярсайхан гэснээс Д.Ганбатыг дуугарга аа. Их онохдоо лут шүү дээ. Өмчийг хамгаалаад ярихаараа анакондотой ч үзчихээр шүү дээ. Бие бага ч өмчийн харилцааны сэтгэхүй капиталт, капиталист төрийн илэрхийлэл байж чаддаг шүү дээ. Эрдэнэт, Дархан, Хөтөлд очиж хяналт хий, чадах ажил чинь мөн. Энд тэнд битгий сархад айраг эргүүлээд яваад бай.
Я.Санжмятав уг нь бүлгийн дарга байсан бол сайхаан улс төр хийнэ дээ, ширхэгтэй, сийрэгхэнтэй. Лүд чинь зайгаа тавьсан нь буруудсан даа. Б.Энхмөнх, Я.Санжмятав хоёрыг нийлүүлээд бүлэгтээ зөвлүүлээч ээ, Цогтгэрэлээ. Ихээхэн юм ярина шүү.
А.Адьяасүрэн, Б.Бейсэн хоёроос илүү л тусна. Бейсэн гэхэд “Жол” компанийн жолоогүй идэлтийг яриад байхад л Ардчилсан намдаа үзүүлэх асар том тус даа. А.Адьяасүрэн гэхэд Ардын намынхан та нар бүх татварыг нэмэхгүй гэчихээд бүгдийг нь нэмчихлээ шүү дээ, аймаар юмаа, та нар гээд суухад болох шүү дээ. Арчаатай байгаач ээ, та нар.
Энэ мэтээр ярьвал Ардчилсан намын бүлгийг ар өвөргүй ташуурдмаар, бургасаар гөвшмөөр байна. Бүр өргөстэй, нойтон харганаар. Аягүй тийм дорой битгий бай л даа, та нар минь. Муу явахаар сайн юу гэдэг билээ. Ардын намын хүчиндлэгээс ард түмнээ, өөрсдийгөө авраач.
Эрх чөлөө та нарын үндсэн өмч шүү дээ. Хашигнаж лазагнасан морь, ээ-ээ мөн хэцүү шүү. Урагшаа алхахгүй. Хий тангараад, дороо эргэцээд. Сүүлийг нь эмээл дээрээсээ авч оодонтуулаад, улаан суга руу нь хүчтэй давирах л ононо доо.
Огло харайдагсан. Чүү, С.Баярцогт оо, чүү О.Цогтгэрэл ээ, урагшаа...
З. БАЯРАА