Сонгодог засаглал хөгжсөн оронд ярьдаг, хэлдэг янз янзын хэм ёс байна. Жишээлбэл, нэг хүн хэлмэгдүүлсэнээс зуун хүн ял завшуул гэдэг юм гэнэ билээ. Манайд бол яг эсрэгээрээ байна. Зуу зуугаар ял завшаастай. Хууль хяналтынхныг, шүүх прокурорынхныг шударга бусаар олсон мөнгөнөөсөө “пүнлүүдэх” замаар хийсэн хэрэг нь цайрч, хэтэвч мөнгөөрөө хууль ёсыг гишгэлдэг нь эл доль болоод удлаа.
Ямар сайндаа, Ерөнхий сайд нь, Тангуд улс байгааг өглөө бүр сануулж байгаарай гэдэг шиг, “Шүүхийг харж байна” гэдэг хэлц үгийг нийгэмд “тарьжээ”. Тарьсан нь ч гарцаагүй зөв байна.
Эс тэгвэл дөчийн дөчин их наядаар нь хулгайлагсад, улсынхаа дээд эрхийнхэнтэй яг тэнцүү эрэмбэ эдэлж, тэнцүү “нүүж “ сууна. Даажинтай.
Өнгөрсөн долоо хоногийн өдөр тутмын сонинд нийтэлсэн мэдээлэл байна лээ. Гуравдугаар Ерөнхийлөгчийн сонинд харагдсан. Царцсан, “царцаасан” хэргүүдийг нэхэн босгож, асуудлыг нь шуурхайлан шийд ээ гэж Хууль зүйн сайд Х.Нямбаатарт чиглэл болгосон байна лээ, Засгаас. Яг зүйтэй.
Хишгээгийн Нямбаатар сайд ажиллах ёстой, ханцуй шамлан орох ёстой. Х.Нямбаатар аа, чи чадах уу гэсэн шиг хэргийн зэс харагдаж байна лээ. Энэ хар даа, Үнэ тогтворжуулах хөтөлбөртэй холбоотой хэрэг, Эрдэнэтийн 49 -ийн хэрэг, ЖДҮ-ийн хэрэг, Хөгжлийн банкны хэрэг, Монгол банкны Ерөнхийлөгчтэй холбоотой хэрэг, АСЕМ-ийн төсвийн хэрэг, Оффшоорчдын хэрэг мэтээр эрийтэл өрөгдсөн байна лээ. Өдий төдий.
Ийм хэргүүдийг л шийдэж улс оронд гэгээ үзүүлэхгүй бол далд эдийн засгаар Засгаа далайлгасан хулгайчууд эх орны дээд эрэмбийг эзлэн суусан байх нь ойлгомжтой шиг ээ. Иймийн тул Х.Нямбаатар сайд жинхэнэ утгаараа ажиллах хэрэгтэй.
Мэдээж, хэцүү, амаргүй нь байгаа. Улс эх орныг цэвэрлэх ёстой, хууль шүүхийнхэн хэргийг “барьж” удаашруулдаг, мартуулдаг, “сар бүр цалин авдаг” нь илэрсэн, цаг алдуулан “царцаадаг” гэж дээрх нийтлэлд тодорхой өгүүлсэн байна лээ. Хэрэг “барьж”, “цалин авч”, “царцаагаад “ байхаар яаж хуулийн шударга ёс тогтох вэ дээ.
Энд тэндээ алтан эдлэл гялалзуулсан улс “амьтан” төрийн алба, хууль шүүхийнхэнээс “гялалзаад” байхаар чинь олны, шударга ёсны “нүд” яаж тэвчих вэ.
Хишгээгийн Нямбаатар сайдыг ийм хэргүүдийг зарла гэсэн байна лээ. Яг тийм, зарлах хэрэгтэй. Өндөр дээд дуугаар тод уншин, нийгэм олон нийтийнхээ анхааралд оруулж ирээд шийд. Хуулийнханыг шах.
Хэн нь "цалин" авч, царцаадгийг нийтээрээ, ард түмэнтэйгээ харъя. Эрдэнэс таван толгойн захирлын хэргийг дроноор үзүүлж, барьсан байшинтай, юутай хээтэй нь харууллаа шүү дээ. Яг үүн шигээ л харуулаад харуулаад шийдээд явъя, Х.Нямбаатар сайд аа.
Хэрэв ингэж чадвал, ард түмэн чинь алс нь өөрт тань, алтаар ч хөшөө босгож мэдэх юм шүү. Шударга ёс бол алт, эрдэнэс, юу юунаас ч илүү гайхамшигт эрдэнэ л дээ. Учир нь хөгжсөн нийгэм тийм суурь дээр “амьдардаг”.
З. БАЯРАА