Босоо Ганбаа өчигдөр лайвдлаа. Анх удаа хийж байгаа гэж тодотголоо. Ганбаагийн анхны энэ лайв нүүрсний дөчин их наядын хулгайг шүүн тунгаах, хянан шийдвэрлэх Түр хорооны гаднаас болов. Тээр орой, ажлын цаг өндөрлөж байх цагт шахуу, Ганбаагийн хэлснээр тэнд С.Ганбаатар, Ш.Aдьшаа, С.Бямбацогт, Г.Ганболд гэдэг дөрвөн хүн л ирцэлж ирснээс бусад нь алга байна гэсэн. Түр хороо ингээд л хуралдахгүй нүүрсний дөчин их наядын хулгайн асуудал одоо болтол ахиц дэвшилгүй байна. Ерөнхий сайд нь шүүхийг харж байна гэж хэлээд Шүүхийн Ерөнхий зөвлөлөөс бангадуулах маягтай. Түр хорооныхон хуралдахгүй.
Болж байгаа юм алга байна шүү дээ. Авлигатай тэмцэх газар анх арван долоон хүнийг "нүүрсний хулгайч" гэж зарласан. Зүү шидэж байгаа бол зөрүүлж тэвнэ шиднэ гэгчээр Цэдэвийн Сэргэлэнгээс эхлээд нүүрсний асуудалд холбогдолгүй гэдэг бичиг АТГ-аас, анх зарлуулсан газраасаа авч нийгмээр нэг зарлаж, ариун нэр төрөө сэвтээснийг залруулсан.
Ц.Анандбазар, Б.Баттөмөр, Ш.Раднаасэд бүгд л Ц.Сэргэлэнгийнхээ замаар явсан. Зарим нь шоун дээр дуулж, ирэх сонгуульд нэр дэвшихээр ийш тийш, далай тийш намын хорооныхныг ачиж зугаацуулаад холиож байна даа.
Авлигатай тэмцэх газар энэ арван долоон хүнийг анх зарлаад, эргүүлээд хэрэгт холбогдолгүй гэж хэсгийг нь зарласнаараа Авлигатай тэмцэх газрынхаа нэрийг амаа түлдэг, авлигыг хаацайлдаг газар болгож хувиргалаа. Одоо энэ газар 17 хүн тус бүр дээр дүгнэлтээ дахин гаргаад, хэд нь цагаадсан, хэд нь прокурорт хянагдаж байгаа, хэд нь шүүхэд шилжсэн вэ гэдгийг ард түмэндээ зарла аа. Эс бөгөөс энэ байгууллага улс төрчдийн гарын үзүүрт зарагддаг, тохироо толхилцлын үндэс болдог, тэднийг айлган сүрдүүлдэг, хүний эрхийн ямар ч мэдрэмжгүй ажилладаг гэж ойлгогдох болсон тул даруй татан буулгах нь шударга ёсонд нийнэ.
Монгол улсад бүхий зүйл худал хуурмаг боллоо. Ардын нам авлигатай тэмцэнэ, үндэсгүй болгоно гэсэн. Татварыг огт үл нэмнэ гэсэн. Яг эсрэгээрээ байгаа. Нүүрсний дөчин их наядын хулгайг шийдээгүй намтай юу ярих вэ гэж ард түмэн хэлэлцэж байна. Үнэн л дээ. Ярьсныхаа эсрэг хийх, хийснийхээ эсрэг ярих бол эдүгээгийг эрх баригчдын, Ардын намын хөдөлбөргүй дүр төрх болж нийгэмд “төлөвшлөө”. Хамгийн сүүлийн жишээ, хүйсийн тэгшийг сонгуулийн хуульдаа тусгана гэснээ, хэдэнтээ булжин ухруулан, холиог нь тарьж байна.
Генсек Д.Амарбаясгалан өөрөө амлалт өгөөд л, үүн дээр жинхэнэ манлайлал үзүүлнэ гэж “туурвиж”, тунхаглан зарлаж явсан тэрбээр эдүгээ энэ амласныхаа эсрэг ажиллагааг удирдаж байна. Хоцрогдлын оргил болсон Н.Энхболд, Д.Тогтохсүрэн хоёроор гардуулж, нийгмийн шударга ёсны эрүүл хэлэлцүүлгийн хайруулын тавган дээр, хоёр “өвгөнийг” нүцгэнээр нь байлдуулж, “шарж” дуусаж байна.
Өчигдөр гэхэд НҮБ-ын дарга асан Бан Ги Мүн ирж нийгмээрээ хүйсийн тэгш эрх, эмэгтэйчүүдийн манлайллыг сонгуулийн хуульдаа тэгшилнэ үү, дэлхий ийм байна гэж ятган тунхаглаад, спикер Г.Занданшатар ивэн, Тамгын нь дарга, хатагтай Л.Өлзийсайхан бүх сонин, хэвлэл мэдээллээр даган баясаж, учирлал үүтгэлийг тодотгон, цахим орон зай, бүх хэвлэл мэдээлэл, дэлгэц бүхэн энэ сэдвийг яриад байхад л Д.Тогтохсүрэн УИХ дээр дэмжигдсэн дөчин хувиа бид гучин хувь болгохоор шийдвэрлэлээ гээд жимбэгэнэж, даажигнан тохуурхаж, тэнэглэл муйхарлалын тэнүүнээр сууж байх.
Н.Энхбаяр, Ц.Элбэгдорж хоёр хүртэл энэ сэдвээр нэн тодорхой дэвшил үзүүлэх ёстой гээд нийгмийн зорилгод нэгдсэн зогсоно билээ шүү дээ. Гэтэл улс орныхоо дэвшлийн эсрэг л ноцолдоод байгаа эдгээр үйлдлүүдийг хэрхэн үзэх юм бэ, улс төрчид өө. Нам төрийг хослон баригч Д.Амарбаясгалан дарга энэ мэт үйлдлүүд дээр огт дуугарахгүй, үзэгдэхгүй яваа нь эс үйлдэхүйгээрээ зөвшөөрөн дагалдаж, дагуулж буйн үнэнхүү нот илэрхийлэл.
Ардын намынхан авлигын индекс, шийдвэр гаргах түвшний жигд оролцоо, ардчиллын индекс гээд олон талаараа улс орон унаад л байгааг ингэж “зөвтгөөд” байна. Ингээд л яваад байх уу. Ухраад л, унаад л байх уу. Жарын жаран хэдээр хоёронтоо дараалан сонгож өгсөн ард түмэндээ хариулан барьж байгаа шан харамж энэ үү.
Ардын намынхаан, ард түмнээ бодооч ээ, эх орноо бодооч ээ. Кг үхрийн мах хорин таван мянга болчихлоо. Далан сая мал нь дэлхэн бэлчээд, тал нутагт униар суугаад, зун болоод байхад махаа бид дэлхийн гүрнүүдээс үнэтэйгээр идэх хувьтай гэж үү.
Дөчин дөрвөн их наядын асуудлаар сонсголыг заавал хийнэ гэж Тогмидын Доржханд хэлсэн байна лээ. Т.Доржханд аа, Б.Энхбаяр аа, Ж.Сүхбаатараа дагуулж суугаад, нүүрсний асуудлаарх сонсголыг өнөө маргаашгүй хий. Та гурав чадаж мэдэх юм.
Б.БАЯР
Amlalt.mn