Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэ 2024 оны арванхоёрдугаар сарын 31-ний өдөр ард иргэддээ шинэ жилийн мэндчилгээ дэвшүүлэх үеэрээ “2024 онд эдийн засаг таван хувийн өсөлттэй гарч, валютын нөөц 5.1 тэрбум ам.долларт хүрлээ. Эдийн засгийн үзүүлэлтүүд тогтвортой байгаа тул Улсын Их Хурлын хаврын чуулганаар татвар, нийгмийн даатгалын багц хуулийн өөрчлөлтийг иргэн, аж ахуйн нэгжүүдийн саналд үндэслэн өргөн барих болно” хэмээн мэдэгдсэн.

Тэгвэл Татварын Ерөнхий газар татварын хуулийг хэрэгжүүлэхэд тулгарч буй хүндрэлтэй асуудал, татварын хуулийн шинэчлэлд тусгах саналыг аж ахуй нэгж, байгууллага, төрийн бус байгууллагуудаас хүлээн авч эхэлсэн байна.

Өнөөдөр /2025.02.10/ Хөгжлийн төлөө Барилгачдын нэгдэл ТББ, Монголын барилгачдын нэгдсэн холбоо, Татварын ерөнхий газартай хамтран “Татварын хуулийн шинэчлэлд барилгын салбарын гүйцэтгэгч компаниуд, ТББ-ын оролцоо” хэлэлцүүлгийг зохион байгуулж байна.

Энэхүү хэлэлцүүлэгт барилгын салбарт үйл ажиллагаа явуулж буй 60 гаруй компанийн төлөөлөл оролцож байр сууриа илэрхийлэв.

“Татварын хуулийн шинэчлэлд барилгын салбарын гүйцэтгэгч компаниуд, ТББ-ын оролцоо” хэлэлцүүлгийг эхэнд Монголын барилгачдын нэгдсэн холбооны ажлын албаны дарга Ц.Цэндхүү “2020 оноос хойш үүссэн НӨАТ, нийгмийн даатгалын өр төлбөрүүдээс болж Монгол улсад үйл ажиллагаа явуулж буй барилгын компаниуд цаашид үйл ажиллагаа явуулахад их хүндрэлтэй байгаа. Тийм учраас татварын хуулийг шинэчлэн батлахтай холбогдуулан өнөөдөр хэлэлцүүлэг зохион байгуулж байна.

Монгол Улсад үйл ажиллагаа явуулж буй 600 гаруй барилгын компани 2020-2022 онуудад үүссэн огцом үнийн өсөлтөөс болж хугацаандаа барилгаа ашиглалтад оруулж чадахгүй байх, цаашид тендерт оролцож чадахгүй байх, мөн тухайн компаниудад ажиллаж буй ажилчид тэтгэвэрт гарах, эрүүл мэндийн тусламж үйлчилгээг авч чадахгүй хүртлээ өр төлбөр үүссэн байгаа. Өнөөдрийн хэлэлцүүлгээс нэлээн сайн шийдэлд хүрэх байх гэж бодож байна.

Татварын хуулийг шинэчлэх цаг нь болсон, үйл ажиллагаа явуулж буй аж ахуйн нэгж байгууллагуудаа Монгол Улсын төр засаг дэмжих ёстой. Тиймээс одоо үүсчихсэн байгаа НӨАТ-ыг тэглэх, нийгмийн даатгалын шимтгэлийн хувь хэмжээг нь бууруулахад анхаарах хэрэгтэй” гэдгийг онцлон хэлсэн юм.

“Татварын хуулийн шинэчлэлд барилгын салбарын гүйцэтгэгч компаниуд, ТББ-ын оролцоо” хэлэлцүүлэгт оролцогчдын байр суурийг хүргэж байна.

Монголын барилгачдын нэгдсэн холбооны Ерөнхийлөгч Ч.Наранбаатар “Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэ 2024 оны арванхоёрдугаар сарын 31-ний өдөр Улсын Их Хурлын хаврын чуулганаар татвар, нийгмийн даатгалын багц хуулийн өөрчлөлтийг иргэн, аж ахуйн нэгжүүдийн саналд үндэслэн өргөн барих болно гэж мэдэгдсэн. Татвар, нийгмийн даатгал, үнийн өсөлт, зээлийн хүүгийн дарамтын улмаас аж ахуйн нэгж байгууллагууд үйл ажиллагаа явуулах ямар ч боломжгүй болсон энэ цаг үед татварын хуулийн шинэчлэлийн асуудал хөндөгдөж байгаа нь зүйтэй.

Татварын Ерөнхий газраас татварын хуулийн шинэчлэлд салбар бүрийн төлөөллөөс санал авч эхэлж байгаатай холбогдуулан Хөгжлийн төлөө Барилгачдын нэгдэл ТББ, Монголын барилгачдын нэгдсэн холбоо, Татварын ерөнхий газартай хамтран “Татварын хуулийн шинэчлэлд барилгын салбарын гүйцэтгэгч компаниуд, ТББ-ын оролцоо” хэлэлцүүлгийг зохион байгуулж байна.

Бидний зүгээс аж ахуйн нэгж байгууллагуудаас ирүүлсэн саналуудаас хоёр саналд төвлөрч ажиллаж байна.

Нэгдүгээрт: КОВИД-19 халдварын үед аж ахуйн нэгжүүдийн үйл ажиллагааг зогсоосон. Тиймээс энэ хугацаанд байгууллагуудад ноогдуулсан татварыг тэглэх саналыг дэвшүүлж байгаа.

Хоёрдугаарт: УИХ-ын гишүүдийн зүгээс НӨАТ-ыг 5 хувь болгох санал гаргасныг дэмжиж байгаа. Гэхдээ үйл ажиллагаа явуулж буй иргэн, аж ахуйн нэгж байгууллагууд НӨАТ-ыг 3 хувиар төлөөд явбал жигд бөгөөд ойлгомжтой болно. Мөн татварын байцаагч, иргэн, аж ахуйн нэгжүүдэд ч үл ойлголцол гарахгүй шүү дээ.Тиймээс хэлэлцүүлэгт оролцож буй аж ахуйн нэгж байгууллагуудын саналыг нэгтгээд саналаа хүргүүлнэ.

УИХ-ын хаврын чуулганаар хэлэлцэх асуудлуудын эхэнд татвар, нийгмийн даатгалын багц хуулийн өөрчлөлтийг хэлэлцэж тавдугаар сарын 1-ний өдөр гэхэд эцэслэн баталж, баталсан өдрөөс эхэлнэ хуулиа хэрэгжүүлээсэй гэж хүсч байна.

“Төсөв төсөл” компанийн Ерөнхий инженер Х.Батбаатар: Бид нар төртэй наймаа хийгээгүй, төрд зараагүй учраас улсын төсвийн хөрөнгө оруулалтаар сургууль, цэцэрлэг, эмнэлэг, соёлын ордны барилга барьсан компаниудад НӨАТ оногдуулдаггүй баймаар байна. Энэ жишгийг Хятад, Япон улсууд хэрэгжүүлж байна. Яагаад гэвэл бид сургууль, цэцэрлэг, эмнэлэг, соёлын ордонг төрийн тогтоосон мөнгөн дүнгээр барьж байгаа, бид бэлэн барьсан барилгаа төрд зараагүй шүү дээ. Харин өөрсдийнхөө хөрөнгөөр орон сууц барьж, өндөр үнээр борлуулж ашиг олж байгаа барилгын компаниудад НӨАТ оногдуулах нь зөв.