Буяагийн Тулга Боомтын сайд болов. Намбарын Энхбаяр Үндсэн хууль бичээд, эл хууль төдийлөн дэмжигдээгүй, энэ дэмжлэггүйдсэн байдал нь Б.Тулгад дэмжлэг болсон байж мэдэхээр байдал улс төрийн ерөнхий явцыг анзаарахад ойлгогдом.
Буяагийн Тулга гэдэг хүн Намбарын Энхбаярт морь нохой шиг зүтгэсэн, хоёргүй хандлагаар явсан уу гэвэл явсаан, үнээн. Аливаа ямар ч юманд туйлбартай байсаны шагнал ирдэг хорвоо. Н.Энхбаярыг дагаж лавтайяа хориод жил энэ залуу явж. Яахав, сайд болоо л биз.
Энэ олон данхар, давхар дээлтүүдээс дан дээлтэй тэрбээр гайгүйхэн ажиллах биз. Илүү ч ажиллаж мэдэх. Бас ч гэж хувь хүний болоод улс төрчийн хувиар шалгарал туулж ирж. Намын боссууд болсон, дабль стандартын Нямдорж, Энхтүвшин, Энхболдын хүүхдүүдээс арай өөр өө. Ардын хүүхэд, унаж босож явсан залуу. Адаглаад улс төрийн салхинд ширвэгдэж, алгадуулж, амсаж үзсэн залуу байх.
Ховдын уугуул шиг билээ дээ. Захчин байх, Манхан чигийн. Ховд аймагт УИХ-д горьлогсдод нэг өрсөлдөгч,Засгийн газрын гишүүн болж нэмэгдэх шив. Одоо тэгээд ажиллаад байж дээ. Энхбаяр даргын шахаасаар төрд сайд хийгээд золигт одсон хүмүүс байдаг гэж бичигддэг. Б.Тулга золигт яагаад гардгийг эрхбиш ойлгоо биз, гайгүйхэн ажиллачих нь өөрт нь өлзийтэй биз.
Боомтын асуудал бол өдөр бүр, үргэлж цаг нягт ажиллах орчин шүү. Монгол улс Худалдааны хуульгүй. Энэ хэрээр хил гаалиар гарч орж байгаа бүхэнд эдийн засгийн агуулгаараа эрүүл зөв, саад бартаагүй, хяналт өндөр байх шаардлага асар их нэмэгдэж байгаа.
Хил боомтын асуудал ямархуу арчаагүй дорой явж ирсэний илэрхийлэл бол нүүрсний хулгай, дөчин их наядын шамшигдуулал. Тээвэр ложистикийн бүдүүлэг нь дэндсэн сүлжээ, хахлага. Буяагийн Тулга ийм ноцтой салбар хариуцсан сайд болсон. Боомт дээр учирч болох аливаа бүх эрсдэлээс хэрхэн яаж хамгаалах, Боомтын ач холбогдол ямар чухлыг Б.Тулга сайд нэн шинээр ухамсарлаж ажиллах нь гарцаагүй биз.
Нэг үеэ бодвол хил боомт харьцангуй цахимжсан хяналтын механизмтай болсон нь энэ Засгийн өнгөн дээр саяхан нээгдэх шиг болсон. Боомтын асуудал бол Гадаад яамтайгаа хэрхэн ойлголцохоос өгсүүлээд ихээхэн мундраатай, арга эв, ажлын дүй, харилцааны ур шаардсан нарийн зүйл байх. Б.Тулгаас ширхэг их шаардана даа. Эрх ашгийн зөрчил, элдэв яриа хөөрөө ээрээстэй байх магадлалтай.
Б.Тулга тэрийгээ ойлгохтойгоо болов уу. Дан дээлтэй сайд давхар дээлтүүдээс ямархуу илүү чигч, өөрийгөө бүрэн дайчилж ажиллавал тэдний лаглайлтаас хурд мэдрэмж илүү болохыг Б.Тулга үзүүлж байж улс төрчийн хувьд, эрх баригч намаас, Энхбаяр даргаасаа сайдын сэнтий авсанаа тодорхойлох болно.
Хэрэг дээрээ Буяагийн Тулгын тархины булчин хэр вэ гэдгээ л тодорхойлох үйл явц болно. Хэвлэл мэдээлэлтэй ойр ажиллаж, хийж, сэдэж, гүйцэтгэж чадаж байгаагаа, юу саад болж, юу түвэгтэй, хэн ажлыг арагш татаж байгааг нээлттэй хэлээд, яриад, тайлагнаад явах нь ононо доо, Тулга сайд. Харьцангуй шалгарал туулсан хүний хувьд эрүүл жишиг, эмх цэгц, бүтээлч байдлыг үзүүлж, ачаа үүрэх, алба даах чадвартайгаа нотлох хэрэгтэй. Өдөр бүр үзэгдэж, харагдтал ажиллаасай.
Дэд сайдууд хийж, “дээлтийнхээ” араар явсан үе өнгөрсөн гэдгийг хатуу санах нь өлзийтэй. Б.Тулгад нэг сайн тал бий. Боломж ч юм уу. Том даргын үүд сахиж суухад том дарга юу амжуулж байдгийг мэдэх. Энэ л хандлага, учир байдлыг мэдэх хүний хувьд эрхтэний үүд сахигч бус энэ тэрийг амжуулж, амжилт гаргадаг хүний хурдыг л үзүүлж илүү гэдгээ нотлох нь чухал.
Буяагийн Тулга тугал хариулаагүй, харин туганд ойр явж ирсэн. Тэр нэг хэсэгтээ л туг баригчийн хажууд байсан. Одоо бол өөрөө туг барьчих шиг боллоо. Нэгэн цагт түүний “туг” нь сайдаар томилуулсан нэгнээс “юм нэхэж”, өнөөх нь тэрнийг нь "олж өгөх" гээд хуулийнханд олзлогдож нар үзэлгүй гундаад, эцэст нь насыг барсан даа. Ийм түүх Боомтын сайд Тулгад бүү давтагдаасай.
Одоо Тулга “тугандаа” эзэн болох хэрэгтэй. Энэ бол ердөө зүгээр ажлын нь чадамж, ар өвөргүй давхарлан хулдсан сэнтий эрх мэдлийн дээд болсон Засгийн гишүүдээс эрүүл саруул хөдөлмөрийн бүтээмжээр ялгарч тодорхойлогдоно.
З.БАЯР
Amlalt.mn