Монгол улс ардчилсан үндсэн хуулиа баталж, парламентын засаглалаар замнаад 33 жил боллоо. Ингэхдээ парламентын 76 гишүүнийг мажоритори тогтолцоо буюу 29 тойргоос сонгож ирсэн нь улс орны хөгжлийг гацааж ирсэн нэг шалтгаан болсон гэж хэлж болохоор байна.

Учир нь жижиг тойргоос сонгогдохын тулд нэр дэвшигчид сонгогчдыг биелэгдэгдэшгүй амлалтаар хуурах, мөнгө, эд зүйл өгч санал худалдан авах, төрийн албан хаагчдыг лоббидох зэрэг бусармаг аргыг хэрэглээд гишүүн болчихдог аж.

Ийм нөхцөл байдлыг арилгахын тулд УИХ-н гишүүдийг тоог нэмэх, сонгуулийн тогтолцоог холимог хувилбартай болгох асуудлыг судлаачид, улс төрчид, пардаментад суудалгүй намын удирдлагууд хэлэлцэн, ард олны санал асуулга, дэмжлэгт тулгуурлан шийдвэрлэж УИХ-ын гишүүдийн тоог 126 байхаар тогтож байгаа бололтой.

УИХ-ын гишүүдийн тоо ингэж нэмэгдсэнээр иргэдийн саналыг худалдан авах явдал арилж, иргэдийг төлөөлөх чадамж нэмэгдэн, нэг гишүүнд төвлөрөх эрх мэдлийн төвлөрөл буурч, цөөн тооны гишүүдээр хууль батлагддаг байдал багасаж, хууль санаачлах, хэлэлцэх, батлахад тулгардаг элдэв лобби эрс буурах боломжтой.

Ингэснээр УИХ-ын гишүүдийн “хэмжээгүй эрхт хаад мэт дураараа аашилдаг, нийтийн гэхээс илүү хувийн ашиг сонирхолоо эхэнд тавьж хэрэгжүүлдэг, төрийн албанд хамаарал бүхий этгээдүү “шахдаг”, тендер, ЖДҮ, элдэв сангууд руу “хошуу хуруу дүрдэг” байдал эрс багасах нөхцөл бүрдэх юм.

А.Галт

Амлалт.мн