Олон нийтийн анхаарлыг татаж, хэл ам болж батлагдсан УИХ-ын Сонгуулийн тухай хуулийн нэмэлт өөрчлөлтийн шинэчилсэн найруулгын төслийн зарим заалтыг нь хараад мэл гайхав.
Жишээ нь, УИХ-ын сонгуулийн тухай хуулийн 37 дугаар зүйлд 37.8 дах хэсэг болгон нэмэлтээр оруулсан хэсэгт “Ухуулагч нь сайн дурын үндсэн дээр ажиллах бөгөөд урамшууллын хэмжээ нь хөдөлмөрийн хөлсний 50 хувиас хэтрэхгүй байна” гэжээ.
УИХ-ын сонгуулийн хуульд сонгуулийн сурталчилгааны хугацааг заахдаа нэр дэвшигчийн үнэмлэх авсан өдрөөс эхэлнэ гэсэн. Өмнөх сонгуулийн сурталчилгааны хугацаа 14-16 хоног байсан. Гэхдээ эрх баригчид 2024 оны сонгуулийн хугацааг үүнээс богино болгох биз. Энэ тухай хуульд тодорхой заагаагүй.
Харин хэдэн ч хоног сурталчилгаа явдаг байсан ч сонгогчдод шууд хүрч ажилладаг, сурталчилгааны материалыг тараадаг ухуулагчийн урамшууллыг хөдөлмөрийн хөлсний доод хэмжээний 50 хувиас хэтрүүлэхгүй гэдэг нь үндсэндээ тэдэнд 270 орчим мянган төгрөгийн урамшуулал өгнө гэсэн үг. Тавхайгаа эргэтэл сурталчилгаанд явдаг ухуулагчид 10 хоног ажиллалаа гэхэд өдрийн 27 мянган төгрөгний урамшуулал авах ёстой болж байна.
Ийм хэмжээний урамшууллаар хүн ажиллана гэдэг хэцүү. Харин аймаг сум, дүүрэг хорооны ажилтнууд, хэсгийн байцаагчид, дарга нарын “цүнх баригчид” л ийм урамшууллаар ажиллах биз.
Товчхондоо эрх баригчид “ухуулагч” нараар өөрсдөд нь зүтгэх, ажил амьдралаасаа салахгүйг бодох хүмүүсээр тойрон хүрээлүүлнэ гэсэн үг. Өөр намын болон бие даан нэр дэвшигчид ухуулагч ажилуулахдаа энэ хэмжээний урамшууллаас илүү өгөх эрхгүй, хэрэв өгчихвөл хариуцлага яригдах учраас нэг бол тэдний төлөө ухуулагчаар ажиллах хүн олдохгүй, нөгөө бол урваач шарваачид очиж тэднийг “худалдана”.
УИХ-ын сонгуулийн тухай хуулийн нэмэлт өөрчлөлтийн ганцхан заалтыг харахад л эрх баригчид өөрсдөө давуу талтай байж болох заалтыг оруулсан нь харагдаж байна.
А.Галт
Амлалт.мн