Хэл, хил, мал гуравтайгаа байхад хэн баян, Монгол баян гэдэг. Монгол гэх нэр дэлхийд ондоошин танигдах гол үндэс, Монгол Монголоороо байхуйн бат утга учир нь яахын аргагүй нүүдлийн мал аж ахуй, соёл заншил, түүнийг үүтгэн бүрэлдүүлж, өвлөн тээгч малчин зон билээ. Мал, малчин, байгаль ижийн гурамсан шүтэлцээн дээр бидний үүх түүх үүсэн бүрэлдэж, өнөөг хүртэл бадрангуйгаар цогцолжээ.

Тиймдээ ч манай улстөрчид нүүдлийн соёл, ёс уламжлал, мал, малчин гэж түлхүү ярих дуртай. Тийн чигийн агуулгаар мэтгэж, ХАА-н салбарыг хөгжүүлнэ, мандуулна, малчдаа үнэмлэхүй дэмжинэ гэж олонх массаас “оноо авахдаа” нэн сайн. Хэдэн малчид нь ч түүнд нь хууртаж, гоё ярьж, гойд цэцэрхсэнд нь саналаа өгсөөр өдийг хүрэв. Гэвч ХАА-н салбарт, малчдын амьдралд дээрдсэн, дэвшсэн зүйл алга. Бахь байдгаараа л. Чанарт бус тоонд анхаардаг системээсээ ч ангижирсангүй.

2020 онд л гэхэд эрх баригчид малчдын толгойг сайхан л эргүүлсэн. Сайхан сайхан амлалтууд өгсөн. “Жилд 10 сая малын түүхий эд боловсруулах цогцолборыг Дархан хот болон бүсийн төвүүдэд байгуулна”, Монгол малын махны ач тусыг олон улсад сурталчлан таниулж, экспортын махны үнийг нэмэгдүүлнэ”, “Малчин, тариаланчдын нийгмийн асуудлыг шийдэх үндэсний хөтөлбөр хэрэгжүүлнэ”, “Мал амьтны гаралтай дайвар бүтээгдэхүүнийг бүрэн боловсруулж, оёмол, сүлжмэл бэлэн бүтээгдэхүүний экспортын хэмжээг нэмэгдүүлнэ” гэхлэнгээр “тэнгэрийн юмс” айлджээ. Гэвч өдийд дараагийн сонгууль дөхчихсөн, амлалтынх нь хэрэгжилтэд ард түмэн дүнгээ тавих цаг ирчхээд байхад бодит ажил хэрэг болсон нь ховор. Ховор ч гэж огтоосоо биелээгүй.

Саяхан бүр УИХ-ын гишүүн Т.Аубакир “Малын арьс шир үнэгүй байна, яах вэ” гэх ухааны юм яриад сууж байна билээ. Бодит байдал ийм л байна. МАН амлалтынхаа төлөө бус харин ч амлалтынхаа эсрэг ажиллаа юу гэлтэй..

Одоо харин малчид маань хэрсүү байх хэрэгтэй. Тайлан тавих нэрээр нутагт нь очсон түшээдээс өнгөрсөн сонгуулийнх нь амлалтыг улайтал нэхэж, утга, заалт бүрээр нь “хэрэгжүүлэв үү, яав” гээд асуугаад “хэдэрлэчих” хэрэгтэй. “Амласнаа хэрэгжүүлж чадсангүй ээ, ахиад та нарт итгэх итгэл алга аа” гээд хатуухан хэлээд орхих ч хэрэгтэй. Улмаар тийн сэтгэлгээгээр сонгуулиа өгч, улс орондоо өөрчлөлтийн галыг бадраах учиртай.

Хоосон үг хоосон амлалтад итгэж, хожим нь амаа барин, шогширсоор бид 30 жилийг дэмий үрлээ. Одоо хэрсүү байх цаг нь эрхгүй ирсэн. Ард түмэн эрх баригчдаас АМ АСУУНА, АМЛАЛТ НЭХНЭ...

Amlalt.mn